1.4.2020 – Giữa những ngày dịch (tiếp)

1 Reply

Mấy bữa trước tôi bắt đầu than phiền về truyền thông Việt Nam những ngày này. Một là sự nhàm chán một màu của chương trình thời sự VTV1, hai là các báo có vẻ tập trung hơi quá vào khai thác các đề tài như cuộc sống của người Việt ở nước ngoài như thế nào hay cuộc sống của người nước ngoài ở Việt Nam ra làm sao trong khi lại khá thiếu những bài viết về cuộc sống của người dân Việt Nam tại Việt Nam giữa những ngày dịch bệnh này. Phàn nàn được mấy hôm thì số lượng bài về cuộc sống của người Việt tại Việt Nam bắt đầu được đẩy lên trên các trang, đặc biệt sau khi hình thành điểm dịch ở BV Bạch Mai và sau khi ngừng bán vé số trong 15 ngày đầu tháng 4 này.

Chương trình thời sự của VTV1 thì tôi đã ngừng xem. Dĩ nhiên tôi hiểu những hạn chế của làm truyền thông ở Việt Nam, nhất là với một chương trình như thời sự của VTV1.

Đổi lại, tôi chuyển qua xem CNN nhiều hơn. Thời gian trước khi tôi thấy đói thông tin dịch bệnh thì CNN vẫn còn đang bận “chiếu show tranh cử tổng thống” (cách mà tôi ca thán với bạn bè). Nhưng giờ đây họ đã có những chương trình tin tức chất lượng về đại dịch covid-19 khi mà nước Mỹ đã thực sự choáng váng trước đại dịch này, trong bối cảnh việc điều hành chống dịch trên cả nước chưa có sự thống nhất (chưa nói đến đúng hướng hay hiệu quả thế nào). Ví dụ sáng nay (theo giờ VN, tức là tối 31/3 tại Mỹ), CNN nêu ra vấn đề Bộ Quốc Phòng Mỹ đã đề nghị cung cấp hàng ngàn máy thở và mặt nạ phòng độc từ cách đây hai tuần nhưng Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh (HHS) vẫn chưa quyết định được các máy móc và vật dụng này cần được chuyển đến đâu trong khi các bệnh viện ở những bang tâm dịch thì đã kêu cứu thảm thiết.

Ở Việt Nam thì báo chí không đủ mạnh để chất vấn những vấn đề kiểu như vậy, dù tôi tin chắc là nhiều nhà báo cũng như người dân cũng có nhiều câu hỏi. Về cơ bản thì tôi nghĩ VN vẫn đang kiểm soát được tốt tình hình, thông tin từ chính phủ vẫn tương đối tốt, nhưng để có được những thông tin chi tiết hơn thì hơi khó. Ví dụ như tôi muốn biết cụ thể hơn về vấn đề xét nghiệm virus S-C-2 (SARS-CoV-2) như VN đã làm bao nhiêu xét nghiệm từ đầu dịch tới giờ, bao nhiêu xét nghiệm một ngày, các loại xét nghiệm đang dùng, bao nhiêu kit xét nghiệm tự sản xuất và bao nhiêu đã và sẽ nhập từ nước nào, sự phân quyền xét nghiệm và chính phủ tới đây có định tăng phân quyền xét nghiệm để đẩy nhanh việc xác định người nhiễm để thực hiện các bước tiếp theo không (vì theo tôi biết hiện quyết định xác nhận ca nhiễm cuối cùng vẫn phụ thuộc vào xét nghiệm xác định ở tuyến cuối, tức là các viện vệ sinh dịch tễ hay các viện Pasteur). Các thông tin này nếu muốn biết chắc phải lọ mọ tìm kiếm một hồi và có thể cũng không có được con số tổng thể.

Dù sao thì tôi dự định sẽ giới hạn việc cập nhật tin tức mỗi ngày để tránh bản thân bị quá tải thông tin. Những ngày không phải trông trẻ con thì tôi cố gắng chỉ xem vào sáng lúc ngủ dậy và tối trước khi đi ngủ, nhưng đôi khi vào lúc ăn tôi cũng vẫn còn xem. Những ngày trông trẻ con thì tôi bỏ được xem tin buổi sáng nhưng vẫn xem lúc thằng nhóc ngủ một hoặc hai giấc ngắn vào ban ngày trước “giờ xem chính thức” vào lúc tối muộn sau khi thằng bé con đã ngủ.

Bắt đầu từ tuần này tôi đã tình nguyện tăng từ hai lên ba ngày trông trẻ con một tuần vì đằng nào tôi cũng đang ít việc mà bố mẹ tôi thì không chơi lâu được với thằng cháu hiếu động, cả hai bên đều thấy chán. Tôi dù sao cũng hay nghĩ ra nhiều trò hơn cho thằng bé chạy nhảy được nhiều hơn và giảm thời gian dán mắt vào youtube. Nhưng lâu không trông cháu nhiều ngày liền, chiều hôm qua cũng có lúc tôi ngủ đi một lúc khi thằng bé tự chơi nấu ăn ở bên cạnh. Bố mẹ nó cũng nhờ tôi dạy thêm cho nó ít từ tiếng Anh hoặc thêm từ tiếng Việt cũng được, nhưng tôi vẫn chưa nghiên cứu được việc dạy tiếng cho tụi chíp hôi này như thế nào, nên hiện tại mới chỉ đang cố gắng dạy thằng cháu nói thành câu tiếng tiếng Việt đầy đủ hơn và phát âm tiếng Việt cho chuẩn hơn thôi mà cũng chưa thấy hiệu quả lắm.

Dạo này tự dưng lại có nhu cầu viết blog nhiều hơn, chắc do có nhu cầu tâm sự nhiều hơn, nhưng thôi hôm nay lảm nhảm thế cũng đủ rồi. Tuần này tôi cũng có ít việc dịch thuật để làm, tuy cũng chẳng kiếm được bao nhiêu nhưng dù sao vẫn tốt hơn là làm việc “chay”.

À quên mất, trước khi kết thúc, tôi lại chia sẻ một vài bài viết và tài liệu mà tôi thấy hữu ích, lần này là về việc chăm sóc sức khỏe tinh thần trong giai đoạn dịch bệnh này:

Bí quyết ổn định tâm lý giữa đại dịch (17/3/2020, Vietcetera.com)

Cách thanh thiếu niên bảo vệ sức khỏe tinh thần trước đại dịch COVID-19 (24/3/2020, UNICEF Việt Nam)

Sổ tay Nâng cao sức khỏe tinh thần trong mùa dịch (02/2020, EdLab Asia)

Guidance for the public on the mental health and well-being aspects of coronavirus (COVID-19) (Cập nhật 31/3/2020 của Chính phủ Anh)

Bài cuối cùng là tiếng Anh nên tôi dịch qua các ý chính của phần những gì bạn có thể làm để chăm sóc sức khỏe tinh thần cho chính mình và mọi người xung quanh:

Duy trì liên lạc với gia đình và bạn bè thông qua điện thoại hoặc mạng xã hội.

Giúp đỡ người khác. Đơn giản nhất là hỏi thăm. Nếu quyết định tham gia các hoạt động cộng đồng thì bạn cần lưu ý đến các biện pháp an toàn.

Nói ra những lo lắng của bạn. Trong giai đoạn này, việc lo lắng, sợ hãi, hay cảm thấy vô vọng là bình thường. Chia sẻ những lo lắng của bạn và cách bạn và gia đình mình đang xoay xở trong đại dịch như thế nào cũng có thể hữu ích cho người khác nữa.

Chăm sóc sức khỏe thể chất của bạn. Nói một cách đơn giản thì sức khỏe thể chất sẽ giúp bạn có được sức khỏe tinh thần tốt hơn.

Chăm sóc giấc ngủ. Lo lắng có thể làm bạn mất ngủ hoặc giảm chất lượng giấc ngủ, nhưng những giấc ngủ tốt có một vai trò rất quan trọng để duy trì cả sức khỏe thể chất và sức khỏe tinh thần. Do đó, bạn nên làm nhiều cách để duy trì ngủ đủ và ngủ sâu, nếu giấc ngủ của bạn đang bị ảnh hưởng. Những việc có thể làm là tránh xem điện thoại hay TV trước giờ ngủ, giảm caffeine, hoặc tạo ra một môi trường thoải mái hơn cho việc nghỉ ngơi.

Cố gắng xử lý các cảm xúc phức tạp. Nên xác định có những thứ nằm ngoài khả năng kiểm soát hay tác động của bản thân mình, và tập trung làm những gì mình có thể làm được.

Quản lý việc tiếp nhận tin tức và sử dụng truyền thông. Tự đặt ra giới hạn đọc và xem tin tức cho bản thân bằng một số lần nhất định trong ngày, có thể chỉ vào những thời điểm nhất định trong ngày.

Tìm thông tin thật (facts). Tìm một số nguồn tin đáng tin cậy như các cơ quan chính thức. Với tin tức từ mạng xã hội hay từ cá nhân nên có sự kiểm chứng thông tin và không chia sẻ trước khi làm việc này.

Thiết lập một nhịp sống mới. Cuộc sống của chúng ta ai cũng ít nhiều bị thay đổi trong giai đoạn này, do đó nên tạo ra một nhịp sống mới. Nếu cần, bạn có thể lập hẳn kế hoạch theo ngày hoặc theo tuần.

Làm những việc mà bạn hứng thú. Dành thời gian cho một sở thích cá nhân nào đó hoặc học một thứ gì đó mới.

Đặt ra các mục tiêu. Mục tiêu hoàn toàn có thể là xem một bộ phim, đọc một cuốn sách, hoặc học một thứ gì đó trên mạng.

Giữ cho tâm trí được bận rộn. Đọc, viết, chơi game, giải ô chữ, chơi sudoku, ghép hình, vẽ… Chọn lấy những gì phù hợp với bạn.

Dành thời gian thư giãn và tập trung vào hiện tại.

Nếu có thể, hãy tiếp xúc với thiên nhiên. Nếu không thể ra ngoài đi dạo, chạy bộ, hay không có vườn cây hoa lá, bạn vẫn có thể mở cửa sổ nhiều hơn để hít khí trời và nếu có thể thì đơn giản là hãy dành thời gian ngồi sưởi nắng.

Kể ra thì tôi cũng tích được kha khá với những lời khuyên này đấy, và hy vọng mọi người cũng vậy. Giờ thì tôi đã hết giờ viết blog, chuyển qua giờ ăn. 😀

28.3.2020 – Giữa những ngày dịch (tiếp)

1 Reply

Thêm thời gian rảnh rỗi và dịch bệnh thì vẫn đang tiếp diễn từ Đông sang Tây, tôi dành thời gian hỏi thăm bạn bè tứ xứ. Một cô bạn ở Mỹ bảo “life completely changed”. Ngẫm ra thì cuộc sống của tôi cũng chưa có gì thay đổi đáng kể, ngoài việc mất thu nhập. Ngay cả việc hot bây giờ là rửa tay thường xuyên tôi cũng đã làm mấy năm gần đây rồi, sau khi nhận thấy một đôi găng tay tôi hay đeo đi xe máy mùa đông trở nên bẩn đến mức giặt cũng không sạch được nữa. Có chăng thì giờ tôi đeo khẩu trang nhiều hơn và chăm giặt chúng hơn. Từ khi dịch bùng phát đến giờ tôi không phải mua cái khẩu trang nào vì bình thường tôi đã có vài cái khẩu trang vải, giờ chỉ cần chăm giặt hơn thôi, chứ ngay từ đầu tôi đã hãi cái ý tưởng mỗi lần ra ngoài lại dùng và thải ra môi trường một cái khẩu trang.

Thế giới ngoài kia với tôi thì vẫn vậy. Trước giờ tôi nhìn nó như thế nào thì trong hoàn cảnh đặc biệt này tôi thấy nó cơ bản cũng vẫn vậy. Có thể việc ứng phó với dịch của chính phủ Anh chẳng hạn, đã từng làm tôi hơi bất ngờ, hoặc phải nói rằng tôi cũng không trông đợi VN chống dịch quyết liệt và ổn thỏa như vậy, nhưng nhìn chung tôi chưa thấy mình bị sốc bởi sự kiện nào cả.

Chỉ có điều, tôi cảm nhận rằng sau biến cố lần này, nhiều người sẽ có những thay đổi về cách nhìn nhận một vài thứ. Thay đổi về tâm thức có thể sẽ dẫn đến thay đổi về lối sống, và ở phạm vi rộng hoàn toàn có thể dẫn đến những thay đổi về cấu trúc xã hội. Kinh tế thì rõ ràng đã bắt đầu suy thoái rồi và sau đó sẽ có thể có những hệ lụy khó lường.

Hôm qua tôi bắt đầu nghe một chút nhạc và sáng nay cũng dành 30 phút khi tập thể dục để nghe một vài bài hát cũ. Vẫn là Jason Mraz, người tôi nghe nhiều nhất, cảm giác gần như là duy nhất mà tôi đã nghe trong nhiều năm qua, như thể là cái nhu cầu âm nhạc trong cuộc sống của tôi chỉ cần như vậy là đủ.

Tranh thủ lúc ăn cơm trưa nay, tôi xem tiếp hiệp 2 của trận Juventus – Man United hồi năm 99. Hiệp 1 tôi xem cách đây mấy hôm. Đây có thể coi là một trải nghiệm mới trong cuộc sống của tôi ở giai đoạn này. Đây là một trong hai trận mà tôi thích nhất ở mùa giải 89-99 đó, mà quả thật nếu không vì đợt dịch lần này thì tôi chắc cũng chưa có dịp ngồi xem lại.

Nhân đó, tôi mở một cuốn sách về Man United ra đọc. Đó là cuốn Access All Areas: Behind the Scenes at Manchester United, lời của Adam Bostock và ảnh của Roger Dixon, xuất bản năm 1998. Đây là một trong số khá nhiều cuốn sách về Man United mà hồi ở Mỹ cách đây gần 10 năm tôi đã hứng chí lên order về, có lẽ được ship từ Anh sang hẳn hoi. Nhưng hồi đóng đồ về, vì có nhiều đồ mà tôi ngày ấy thực sự đã bỏ xem bóng nhiều năm, tôi đã quyết định đem cho hết đống sách ấy dù chưa đọc quyển nào, chỉ mang về đúng quyển sách này và một quyển quiz dành cho MU fans mà sau này tôi cũng đã đem tặng một bạn fan MU khác. Mang về như kiểu một vật kỷ niệm vậy thôi, chứ bao năm qua tôi cũng chỉ đọc vài trang. Gần đây tôi bắt đầu lên dây cót tinh thần trở lại với việc đọc sách, và cuốn sách có hơn trăm trang này nằm trong top đầu danh sách những sách tôi muốn đọc đợt này.

Tôi vẫn chưa quyết định là tối nay sẽ đọc tiếp cuốn sách này hay sẽ làm việc một chút. Gần đây có bạn hỏi tôi có chuyển sang dạy online không và một bạn có kể chuyện đã chuyển sang dạy online (theo yêu cầu của trường mà bạn ấy dạy), tôi cũng thấy hơi xấu hổ vì chưa thực sự cân nhắc việc này. Một phần là vì tôi đã nghĩ chắc giai đoạn dịch bệnh này cũng không kéo dài lắm. Giờ thì tôi cũng bắt đầu nghĩ đến việc nếu tình trạng này kéo dài khoảng hai tháng nữa thì chắc tôi cũng phải tính lại cái sự lười biếng của mình.

24.3.2020 – Giữa những ngày dịch

Tự học để cải thiện phát âm tiếng Anh

Tại sao học phát âm tiếng Anh quan trọng và tại sao chúng ta lại dễ phát âm sai?

1 Reply

Cách đây gần 10 năm, khi chuẩn bị ký hợp đồng trợ giảng ở trường (tại Mỹ), tôi phát hiện ra một yêu cầu là trợ giảng không phải người bản xứ như tôi phải có xác nhận của Khoa Tiếng Anh là đủ điều kiện đứng lớp giảng dạy chuyên ngành bằng tiếng Anh. Điều đó có nghĩa là tôi phải qua một bài kiểm tra nghe nói, còn nếu không xin mời ngồi vào lớp học bổ túc thêm rồi thi cho qua cái lớp ấy.

Đang là sinh viên cao học, dĩ nhiên tôi không thích thú gì việc phải mất thêm thời gian ngồi vào một lớp học tiếng Anh vốn không phục vụ gì cho sự nghiệp học hành của tôi cả. Ấy vậy mà tôi trượt bài kiểm tra nghe nói ấy những hai lần. Nghe lời khuyên của bạn, tôi mò lên Khoa Tiếng Anh hỏi xem tại sao mình trượt, vì mọi người xung quanh đều bảo tiếng Anh của tôi đủ tốt để đứng lớp.

Sau khi được một giáo viên trên khoa đó giải thích cặn kẽ về bài thi của mình (được ghi âm, nên là nói có sách mách có chứng), tôi lần đầu tiên phát hiện ra mình có một số lỗi phát âm tiếng Anh đáng ngại. Giao tiếp, học hành bình thường thì không sao, nhưng với trường tôi thì không đủ tiêu chuẩn để đứng lớp giảng bài cho sinh viên đại học ở trường.

Tâm phục khẩu phục, tôi về tự học cải thiện phát âm theo chương trình “Pronunciation Workshop” của bác Paul Gruber. Việc tự rèn ngày đó đã tạo ra một sự thay đổi rất lớn đối với tiếng Anh giao tiếp của tôi. Và sự cố lần đó đã giúp tôi hiểu được vai trò của việc học phát âm tiếng Anh đúng trong học tiếng Anh.

Mấy năm qua làm việc tại Việt Nam, tôi cảm thấy đối với nhiều người tiếng Anh vẫn là một trở ngại không nhỏ tại nơi làm việc, nhất là những người ở thế hệ 8X trở về trước đã không được học tiếng Anh tốt, vì nhiều lý do khác nhau. Một trong những hạn chế của việc học tiếng Anh trước kia ở thế hệ của tôi là việc học giao tiếp không được chú trọng, càng không nói đến việc phát âm thế nào cho đúng.

Hiện nay tôi thấy đã có một vài trang web của một số trung tâm tiếng Anh có nhấn mạnh đến việc nên chú trọng học phát âm khi học tiếng Anh. Bài viết này tôi sẽ phân tích rõ hơn một chút nữa về việc (1) tại sao học phát âm tiếng Anh đúng lại quan trọng và (2) vì sao người học tiếng Anh lại phát âm tiếng Anh sai.

Vai trò của việc học phát âm tiếng Anh đúng

Trước hết, phát âm đúng hiển nhiên sẽ giúp các bạn nói tiếng Anh “chuẩn” hơn. Điều này quan trọng ở chỗ nó sẽ giúp người khác, đặc biệt là người bản xứ, hiểu được tiếng Anh của bạn tốt hơn, đảm bảo mục tiêu giao tiếp. Ví dụ, khi bạn nói các từ ‘thirteen’ hay ‘thirty’ không có trọng âm, không rõ trọng âm, hoặc sai trọng âm của từ, người nghe sẽ không biết bạn đang nói tới số 13 hay 30.

Thứ hai, học phát âm đúng giúp bạn nghe hiểu tốt hơn. Nếu bạn phát âm sai, khi nghe người khác nói với phát âm đúng, bạn sẽ không nhận ra được âm thanh bạn nghe thấy là từ ngữ nào, dù bạn có thể biết rõ cách viết và nghĩa của những từ ngữ ấy. Ví dụ, do từ ‘age’ được phát âm là /eɪdʒ/ nên nhiều bạn có thể phát âm ‘image’ thành /ɪ’meɪʤ/ với trọng âm rơi vào âm thứ hai. Khi đó, khi nghe phát âm đúng của từ này – /ˈɪmɪdʒ/ với âm /ɪ/ thay cho /eɪ/, và trọng âm rơi vào âm thứ nhất – 99% là bạn không hình dung được từ mình vừa nghe là từ gì.

Phát âm không chỉ có phát âm của các từ đơn lẻ, nó còn bao gồm phát âm của cụm từ trong các trường hợp nối âm, nuốt âm trong giao tiếp thực tế. Nếu bạn không biết các trường hợp này, khi nghe người bản xứ nói bạn sẽ không hiểu, dù nếu viết ra thì bạn hoàn toàn hiểu. Ví dụ: ‘give it to me’ trên thực tế nghe sẽ giống một từ 4 âm tiết /’gɪvədəmɪ/ với trọng âm ở âm thứ nhất.

Cuối cùng, một nền tảng phát âm tiếng Anh đúng sẽ giúp tiếng Anh của bạn tránh được việc phát triển lỗi hệ thống khi bạn mở rộng vốn tiếng Anh của mình. Lý tưởng của việc học tiếng Anh hay bất kỳ một ngoại ngữ nào là bạn được học phát âm đúng ngay từ đầu, nhưng thường thì ta không được học một cách lý tưởng như vậy. Nếu có thể dành ra một khoảng thời gian nhất định tập trung vào việc cải thiện phát âm tiếng Anh thì nó sẽ trở thành một nền tảng rất tốt để bạn sửa những lỗi đang có và tránh lặp lại chúng khi bạn thu nạp và thực hành các kiến thức tiếng Anh mới.

Tại sao người học tiếng Anh lại phát âm tiếng Anh sai?

Trước hết, hãy nhìn bọn trẻ con học nói tiếng mẹ đẻ. Hầu hết khi mới bập bẹ nói, mọi đứa trẻ đều nói hơi ngọng một số từ. Đó là vì chúng đang tập tạo ra những âm thanh của thứ ngôn ngữ “lạ” mà chúng mới được nghe lần đầu. Khi người lớn học tiếng Anh, chúng ta đã có một ngôn ngữ khác gọi là ngôn ngữ mẹ đẻ và lúc này tiếng Anh trở thành thứ ngôn ngữ “lạ”. Chúng ta lúc ấy cũng như bọn trẻ con học nói, cũng phải tập tạo ra những âm thanh mới cho giống với những gì chúng ta được nghe. Và cũng giống như bọn trẻ con, người mới học tiếng Anh thường phát âm sai giống như trẻ con nói ngọng.

Nguyên nhân là bởi nhiều âm trong tiếng Anh không giống trong tiếng Việt (hay các ngôn ngữ khác). Một số âm hoàn toàn không gần với bất cứ âm nào trong tiếng Việt, ví dụ như /ʃ/, /j/, hay /eə/. Nhiều âm nghe có vẻ gần giống với nhiều âm trong tiếng Việt nhưng thật ra lại không giống, ví dụ như /iː/ và /ɪ/ đều không phải âm ‘i’ trong tiếng Việt, /eɪ/ không phải ‘ây’, còn /əʊ/ cũng không hoàn toàn giống ‘âu’. Same same but different chính là đây.

Và đó chính là các cái “bẫy” khiến người học tiếng Anh phát âm sai, mà nhiều khi lại không biết. Theo phản xạ tự nhiên, người học tiếng Anh sẽ “mượn” các âm trong tiếng mẹ đẻ của mình để phát âm tiếng Anh. Nếu muốn cải thiện phát âm tiếng Anh của mình, các bạn nên để ý đến điều này. Hãy lưu ý đến sự khác nhau và gần nhau giữa các âm trong tiếng Anh và trong tiếng Việt.

Một vấn đề rắc rối nữa của tiếng Anh là tiếng Anh viết một đằng phát âm một nẻo, không như tiếng Việt hay một số ngôn ngữ khác như tiếng Pháp hay tiếng Tây Ban Nha. Nhưng chính vì tiếng Việt viết sao đọc vậy, nên khi nhìn vào một từ tiếng Anh người Việt có xu hướng đọc nó theo cách viết mà họ nhìn thấy. Ví dụ, ‘i-mai’ là cách một số người phát âm từ “email” mà tôi đã nghe thấy. Hoặc ngày trước một số BLV bóng đá gọi đội Leicester City là ‘lây-xét-x-tơ’ – /lestə/ mới đúng nhé.

Tin vui là mỗi một ngôn ngữ đều có một số âm nhất định, và tiếng Anh không phải là ngoại lệ. Dưới đây bảng phiên âm các âm trong tiếng Anh Anh (British English). Tiếng Anh Mỹ (American English) hơi khác một chút.

Image result for english phonemic chart

(Nguồn ảnh: theteflshow.com lấy từ Sound Foundations)

Một khó khăn nữa đối với người Việt khi học phát âm tiếng Anh là vấn đề về trọng âm. Với các từ có từ hai âm tiết trở lên, các âm tiết trong một từ của tiếng Việt được viết tách rời nhau, và mỗi âm lên cao hay xuống thấp ra sao người Việt sẽ nhìn các dấu sắc, huyền, hỏi, ngã, nặng hay không dấu để điều chỉnh. Tiếng Anh không có các dấu này, nên khi nhìn một từ tiếng Anh người Việt có xu hướng nhấn trọng âm vào tất cả các âm và khi đó tiếng Anh nghe sẽ ngang ngang giống như đọc những từ không dấu.

Ví dụ, ‘company’ hay được đọc thành ‘kom-pa-ny’. Phát âm đúng với trọng âm rơi vào âm thứ nhất sẽ phải nghe rõ âm đầu /kʌm/ còn hai âm còn lại nghe rất nhẹ: âm thứ hai là /pə/ còn âm thứ ba là /nɪ/ với âm /ɪ/ ngắn hơn âm ‘i’ trong tiếng Việt. Bạn thử phát âm xem có khác không?

Bài viết tiếp theo tôi sẽ hướng dẫn các bạn tự học cải thiện phát âm tiếng Anh. Nếu bạn có thắc mắc hay có chia sẻ gì thêm về những khó khăn hay kỷ niệm liên quan đến việc học phát âm tiếng Anh, vui lòng để lại bình luận bên dưới hoặc gửi thư cho tôi tới địa chỉ pinkiehn@gmail.com. Tôi rất muốn được lắng nghe các chia sẻ vì hiện tôi đang dạy kèm tiếng Anh và đang giúp một số bạn giải quyết các vấn đề về phát âm.

Những năm 30 tuổi (P1)

1 Reply

Chớp mắt một cái tôi đã đi được hơn nửa chặng đường của những năm 30 tuổi. Cũng thấy giật mình. Có lẽ cũng có chút lo lắng.

Nhìn chung, so với những năm 20 tuổi thì tôi bớt mơ mộng hơn, ít xê dịch hơn, khám phá thế giới bên ngoài có lẽ là ít hơn, hướng nội nhiều hơn (và cảm thấy hiểu bản thân mình tốt hơn), quan tâm tới vật chất nhiều hơn, có lẽ là có nhiều trách nhiệm hơn một tẹo. Có ba điều vẫn kéo dài từ những năm 20 tuổi tới giờ là chưa ổn định về công việc, độc thân không lối thoát, và xung quanh lúc nào cũng có vài người bạn tốt.

Giờ tôi viết về vài thứ cụ thể hơn một chút.

1. Sức khỏe

Ngắn gọn: sức khỏe tinh thần tốt hơn nhiều nhưng sức khỏe thể chất sụt giảm đáng kể.

Như đa số mọi người, tôi trong hầu hết những năm 20 tuổi sống với rất nhiều hoang mang, bởi không dám chắc về những suy nghĩ, cảm nhận của bản thân mình, cộng thêm nhiều nhầm tưởng về thế giới và cuộc đời nói chung, lại cũng không an phận đi theo những con đường sẵn có mà có thừa liều lĩnh lao vào những con đường chông chênh và mờ mịt hơn. Cái được dĩ nhiên là kinh nghiệm sống, nhưng sức khỏe tinh thần thì bị bào mòn đáng kể vì những va đập với bên ngoài.

Sống sót qua những năm tháng căng thẳng ấy, tôi học được cách chăm sóc và cải thiện sức khỏe tinh thần của mình tốt hơn trong những năm 30 tuổi. Tôi in nghiêng chữ ‘học’ bởi đó thực sự là một quá trình tìm hiểu về sức khỏe tinh thần và thực hành những phương pháp giúp chăm nom sức khỏe tinh thần của mình (ví dụ như tập trung vào hiện tại, không phán xét cảm xúc của mình, v.v.).

Không phải cứ bước sang tuổi 30 là con người ta tự nhiên trở nên mạnh mẽ hơn về tinh thần. Tôi thấy nhiều người gặp khủng hoảng ở tuổi 40, 50 bởi những vấn đề mà họ không giải quyết từ những ngày trẻ hơn. Cuộc sống có thể vẫn tiếp diễn, người ta vẫn tiếp tục kiếm ra tiền, nhưng những vấn đề không được giải quyết thì vẫn ở đó, chỉ tùy vào hoàn cảnh có cho chúng cơ hội trỗi dậy quật ngã bạn hay không mà thôi. Bởi vậy, với tôi, việc cải thiện được sức khỏe tinh thần của mình là một thành quả đáng kể trong giai đoạn vừa rồi, và tôi tin nó sẽ là một hành trang quan trọng để tôi tiếp tục hành trình của mình trong giai đoạn tới.

Nói như vậy không có nghĩa là tôi không cần tiếp tục cải thiện sức khỏe tinh thần của mình. Tôi vẫn có một số vấn đề cần tiếp tục cải thiện, ví dụ như giảm bớt cái tôi xuống để nhìn mọi thứ rộng rãi hơn và nhẹ nhàng hơn, hoặc phải thực hành để trở nên self-compassionate nhiều hơn. Cuối năm ngoái tôi đã bắt đầu đọc cuốn Emotional Agility của Susan David, hy vọng sẽ đọc xong trong năm 2020 này, và quan trọng hơn việc đọc là sẽ có thể bắt đầu thực hành một số thói quen mới để tiếp tục cải thiện sức khỏe tinh thần của mình. Hiện tại tôi đã bắt đầu cố gắng trở nên self-compassionate hơn.

Ngược lại với sức khỏe tinh thần thì sức khỏe thể chất của tôi trong những năm 30 tuổi lại đang có dấu hiệu đi xuống, và điều đó cũng đồng nghĩa với việc những năm tới đây tôi sẽ phải chú ý nhiều hơn tới vấn đề này, mà cụ thể hơn sẽ là chế độ dinh dưỡng và tập luyện. Những năm rồi tôi gặp nhiều vấn đề về sức khỏe, từ cột sống tới dị ứng nhiều hơn, bắt đầu viêm mũi sâu hơn, và giờ này cách đây 2 tuần tôi có một đợt ốm đi kèm với suy nhược mà tôi chưa bao giờ bị, khiến tôi có 4-5 ngày liền nằm bẹp, cứ gần giờ ăn là phải uống thuốc mới có thể ngồi dậy được để ăn bữa cơm, và sau đó lại nằm bẹp như con gián. Hiện giờ tôi cơ bản đã ổn định và đang tăng cường ăn uống bổ sung để lại sức. Nhìn chung trận ốm vừa rồi làm tôi hãi.

Từ sau khi gặp vấn đề về cột sống cách đây khoảng ba năm, tôi bắt đầu tập treo xà tại nhà và duy trì được thói quen đó khá tốt trong mấy năm vừa rồi. Tuy nhiên từ cuối năm ngoái tới giờ vì trông trẻ con nên tôi cũng xao nhãng việc tập và công việc trông trẻ con có lẽ cũng làm sức khỏe của tôi sụt giảm. Gần đây tôi đã bắt đầu tập treo xà trở lại và đang cố gắng tạo dựng lại thói quen tập luyện này. Ưu tiên của tôi trong thời gian tới sẽ là tìm hiểu và xây dựng một chế độ dinh dưỡng tốt hơn. Sau đó tôi sẽ tính đến chuyện tăng cường tập luyện sau.

2. Gia đình

Mấy năm rồi tôi dành nhiều thời gian cho gia đình hơn, một phần vì đã bớt ham đi khám phá thế giới, một phần là vì sức khỏe mọi người trong gia đình tôi cũng ít nhiều suy giảm. Ngoài ra thì tôi cũng cắt giảm quan hệ xã hội nên dành nhiều thời gian cho gia đình hơn.

Về thời gian dành cho gia đình, việc tôi thấy tự hào nhất và cũng là việc tôi cảm thấy vui nhất là nghỉ việc một năm ở nhà trông cháu. Như đã từng kể trên blog này, tôi nhận ở nhà trông thằng cháu là con của cô em gái từ khi thằng nhóc 6 tháng cho tới khi nó 18 tháng thì bố mẹ nó cho nó đi nhà trẻ. Như một vài việc không theo lẽ thường mà tôi đã làm trong cuộc đời mình, tôi ra quyết định rất nhanh vì cảm thấy vô cùng rõ ràng rằng đó là việc mà mình muốn làm, bất chấp trước đó không hề có kinh nghiệm gì trong việc này.

Trái với cảm nhận của tôi về việc này, có lẽ hầu hết mọi người đều cảm thấy bất ngờ và khó tin với quyết định của tôi. Tôi nghĩ là đến tận phút chót lúc tôi sắp nghỉ việc, bố tôi vẫn còn nghĩ là tôi nói đùa. Một ông chú của tôi còn bảo bố mẹ tôi không được để tôi làm như thế. Bản thân tôi cũng cảm thấy khó giải thích cho mọi người hiểu được về quyết định của mình và cũng dự đoán là mọi người sẽ cảm thấy khó hiểu. Nhưng cũng bởi thế mà tôi rất bất ngờ khi ông sếp của mình – một ông bố hai con – lại tỏ ra không hề bất ngờ và rất ủng hộ việc tôi dành thời gian ở nhà chăm cháu, bởi vì “bọn trẻ lớn rất nhanh”.

Nhân tiện thì tôi dĩ nhiên cũng không phải người duy nhất trên thế giới đưa ra cái quyết định hơi khác thường này. Ngay một cô bạn của tôi cũng đã dành ra vài tháng trông cháu giống như tôi, để bố mẹ đứa trẻ đi làm, chấp nhận một khoảng thời gian kiếm tiền ít đi nhưng kiếm được nhiều niềm vui hơn. Trên thế giới thì cũng có những cộng đồng dành cho những aunties như tôi, trong đó cũng có nhiều người đã và đang dành ra một quãng thời gian nào đó trong cuộc đời mình để làm stay-at-home aunt. Nổi tiếng nhất chắc là http://savvyauntie.com . Người sáng lập ra trang web này là tác giả của hai cuốn sách nói về trải nghiệm của stay-at-home aunties, mà tôi sẽ cố gắng tìm đọc cuốn Otherhood: Modern Women Finding A New Kind Of Happiness. Và một lúc nào đó, tôi cũng sẽ viết lại trải nghiệm của chính bản thân mình.

Nói đến gia đình thì không thể không nhắc đến Nemo, con mèo tôi đã nuôi gần 6 năm, đã ra đi vì bệnh suy thận vào những ngày cuối xuân năm ngoái. Câu chuyện những tháng cuối đời của Nemo một ngày nào đó tôi cũng sẽ kể lại. Cũng khá nhiều chuyện để nói xoay quanh những tháng ấy khi tôi phải căng hết sức lực để cùng các bác sĩ giúp Nemo sống thêm được ba tháng. Ba tháng thôi nhưng rất có ý nghĩa với tôi và hy vọng là với cả Nemo nữa, để khi cuối cùng con ra đi tôi có được một chút cảm giác là đã làm tất cả những gì có thể, và khi cái chết đến thì mình phải chấp nhận là mọi chuyện đã kết thúc, cơ thể của con cũng đã cố gắng hết sức rồi. Con đã sống được tương đối ổn cho tới ngày cuối cùng và ra đi rất nhanh chóng.

3. Quan hệ xã hội

Như đã nói ở trên, những năm vừa rồi tôi cắt giảm các quan hệ xã hội, tiêu biểu nhất là việc đóng facebook tính đến giờ cũng được gần 5 năm rồi. Nói chung là cũng hơi quá, chắc là hoàn toàn phù hợp cho một ví dụ về anti-social. Ngoài gia đình thì số bạn mà tôi giữ liên lạc thường xuyên, nghĩa là đủ để tôi biết cuộc sống của họ thế nào và họ biết cuộc sống của tôi thế nào, đếm ra có lẽ được 5 người, trong đó có 2 người hầu như không gặp mặt, còn 3 người kia thì ít nhất vài tháng cũng gặp nhau một lần, và 2 trong số đó đợt này thì có việc chung nên gặp thường xuyên hơn, gần như tuần nào cũng gặp.

4. Công việc

Năm tôi 30 tuổi cũng đánh dấu lần gần nhất tôi còn làm một công việc toàn thời gian. Việc này không phải do tôi chủ ý, mà vì lúc đó tôi cảm thấy khủng hoảng về mặt nghề nghiệp, chán không còn muốn nhảy việc nữa mà nghỉ để tính lại. Tính tới tính lui cũng không thấy gì một hướng đi nào rõ ràng cả, nên là mấy năm rồi tôi cứ bèo dạt mây trôi, may thì cũng có một công việc ổn định trong hơn hai năm, không làm toàn thời gian nhưng cũng gần toàn thời gian, cũng giúp tôi có thu nhập ổn định mà không bị stress. Chính cái sự ổn định và nhàn hạ ấy khiến tôi cũng lười chẳng muốn nghĩ gì nhiều đến sự nghiệp lụn bại của mình, dù trong thâm tâm tôi cảm thấy rất rõ sự buồn chán khi làm một công việc chỉ vì tiền mà không có chút đam mê hay trăn trở nào.

Có lẽ chính sự buồn chán đó là một nguyên nhân quan trọng khiến tôi quyết định rất nhanh là sẽ nghỉ việc khi thằng cháu đột ngột xuất hiện trước mắt tôi và không có ai trong gia đình muốn bỏ công việc để chăm nó cả. Và rồi khi được làm một công việc với tất cả sự tận tâm của mình, tôi đã thấy nhiều quyết tâm hơn trong việc nhất định phải làm một công việc mà tôi có thể làm với nhiều tâm huyết hơn là những công việc tôi đã làm trong những năm qua.

Tôi đã bắt đầu quá trình chuyển nghề của mình ngay sau khi kết thúc việc trông cháu, nhưng quá trình chuyển đổi này đang diễn ra rất chậm bởi tôi còn chút dây dưa với một công việc cũ, muốn giải quyết cho xong mà mãi vẫn chưa xong được.

5. Tiền bạc

Với tình hình công việc lao đao như vậy thì tôi cũng chẳng có tiền mấy, và đã hai lần rơi vào cảnh nợ nần. Thực ra thì tôi cũng có ít tiền tiết kiệm dưới hình thức đóng bảo hiểm, nhưng với tình cảnh nợ nần hiện tại thì coi như chẳng có đồng tiết kiệm nào. Trước đây thì tôi cũng không để ý chuyện đó lắm, thôi thì làm đủ ăn là được rồi, nhà ở nhờ bố mẹ, cũng không có nhu cầu mua ô tô hay xe máy xịn, du lịch thì cũng chẳng ham hố. Việc mua sắm thì như cô bạn tôi tổng kết, “cứ không có tiền là ngoan hết”.

Tuy nhiên, năm ngoái tôi đã bắt đầu biết sợ tình hình tài chính bất ổn của mình sau khi Nemo ốm nặng phải nằm viện, trong chớp mắt bao nhiêu tiền tiết kiệm của tôi theo gió bay đi hết. Mất tiền là một chuyện, cái cảm giác bất lực khi nghĩ không có tiền cứu con tôi rất hãi. Sau lần đó tôi mới thấm thía, bình thường thì không sao, nhưng nhỡ có chuyện gì, tôi biết lấy gì mà xoay xở. Chả có cái tài sản nào đáng giá để bán đi cả. Ráo mồ hôi là ráo tiền.

6. Phát triển bản thân

So với những năm 20 tuổi, đây có lẽ là một bước lùi của tôi. Nguyên nhân lớn nhất là ngày trước tôi biết rất rõ mình muốn đi khám phá thế giới và muốn được đi học ở nước ngoài và ít nhiều cũng nỗ lực để đạt được những điều đó. Nhưng sang đến tuổi 30, tôi mất định hướng nên cũng không có mục tiêu gì về phát triển bản thân cả. Tôi cứ loay hoay lo sống cho qua ngày đoạn tháng thôi.

Thực ra thì trong tất cả những việc tôi làm, dù là công việc một tuần hay hai năm hay ở nhà trông cháu, tôi đều học được một vài điều gì đó, từ việc mở rộng tầm mắt khi đánh giá dự án, cải thiện một số kỹ năng trong nghiên cứu, cho tới một số kỹ năng mềm khi làm việc với người khác, hay xác định ưu tiên khi công việc quá tải. Nói chung có lẽ đều tốt cho các công việc sau này của tôi cả thôi, chỉ có điều do thiếu định hướng nên cũng hơi tản mạn, không ra tấm ra món gì. Những năm tới tôi hy vọng sẽ bám trụ được với nghề nghiệp mới mà tôi đã chọn và phát triển được các kỹ năng tập trung phục vụ cho công việc này.

7. Những giấc mơ

Điều làm tôi băn khoăn, trăn trở nhất khi bước sang tuổi 30 là tôi không có một giấc mơ nào để hướng tới. Sau những năm 20 tuổi nhiều mơ mộng, và thực sự bỏ công sức và tâm trí theo đuổi những giấc mơ, việc phải sống tiếp mà không có một giấc mơ nào, dù là viển vông, treo ở trước mặt, quả thực không phải dễ dàng. 30 tuổi nhiều trải nghiệm hơn nên cũng thực tế hơn, tôi cảm thấy không dễ để nặn ra cho mình một giấc mơ như hồi 20 nữa.

Nhiều năm qua, thực ra đã bắt đầu từ cuối những năm 20 tuổi, tôi đã phải cố gắng bụng bảo dạ là thôi đừng cố gắng có một giấc mơ nữa, hãy cứ tập trung vào hiện tại, nhìn cho kỹ xem mình đang có cái gì ở trong tay, cái gì ở trước mắt thì cứ tập trung vào đó đã, cuộc sống không có một giấc mơ nào thì cũng vẫn là cuộc sống, vẫn có nhiều việc để làm.

Những lúc buồn chán, tôi lại tự nhắc cho mình nhớ đến câu chuyện mà chú Francisco, một người quen, đã kể với tôi trong những ngày rối bời của tôi ở Mỹ. Chú ấy là người tư vấn cho một công việc mà tôi làm. Ngày ấy, tôi thấy căng thẳng quá nên dù nhận việc chưa lâu, tôi đã quyết định xin rút khỏi công việc ấy, nên có viết thư thông báo với chú ấy. Chú Francisco có nhắn tôi tới gặp nói chuyện. Tôi những tưởng chú ấy sẽ chất vấn tại sao tôi bỏ ngang giữa chừng, nhưng chú tuyệt nhiên không nhắc tới chuyện đó. Chú ấy chỉ hỏi thăm sức khỏe của tôi, rồi kể cho tôi câu chuyện về cuộc đời mình ở cái giai đoạn như tôi ngày ấy.

Chú ấy cũng từng lấn cấn trước chuyện học lên hay quay ra đi làm, cũng gặp vấn đề về sức khỏe tinh thần, và cũng bỏ lĩnh vực mình đã học để đi làm công việc khác. Chú kể rằng chú ấy đã mất 6 năm trời làm một công việc lương thấp hơn so với những người có một tấm bằng thạc sĩ như chú, và cứ kiên trì nhẫn nại suốt 6 năm cho tới khi có một người quản lý nhận ra năng lực của chú và cất nhắc chú lên. Ngày nói chuyện với tôi, chú đã là một người thành đạt, là một quản lý cấp cao trong trường mà tôi học.

Tôi luôn dùng câu chuyện 6 năm ấy để giúp mình kiên nhẫn với cuộc đời bèo dạt mây trôi của mình trong những năm qua. Dĩ nhiên tôi không trông đợi sau 6 năm cuộc đời của tôi sẽ tự động nở hoa, tôi chỉ dùng câu chuyện ấy để nhắc nhở mình rằng mình cần phải kiên nhẫn.

Tôi không thể nói là những năm qua tôi đã cố gắng hết mình. Tôi đã nhiều lần bỏ cuộc, nhiều lần mất tinh thần. Nhưng có một việc tôi chưa bao giờ từ bỏ trong những năm qua, đó là cố gắng lắng nghe bản thân mình, cố gắng hiểu bản thân mình nhiều hơn. Cứ sau mỗi một trải nghiệm, tôi lại dành nhiều thời gian ngẫm nghĩ xem mình muốn gì và không muốn gì.

Đã gần 8 năm kể từ ngày tôi rời Mỹ về Việt Nam. Đã hơn 5 năm kể từ ngày tôi bỏ công việc toàn thời gian gần nhất mà tôi làm, và chính thức bắt đầu những năm tháng bèo dạt mây trôi và cũng là những năm đầu của tuổi 30 của tôi. Hai tuần rưỡi nữa là tôi tròn 36 tuổi. Đâu đó giữa những ngày tháng này, tôi lại có những giấc mơ treo lơ lửng trước mặt, có lẽ là thành quả của việc cố gắng sống đơn giản với những gì mình có trong tay.

Bước ngoặt của những năm phất phơ vừa rồi có lẽ là quyết định nghỉ việc một năm ở nhà trông cháu. Một năm đó giúp tôi nhìn mọi thứ rõ ràng hơn, hiểu bản thân mình hơn, và cũng can đảm hơn để đi tìm một lối đi mới.

Tuy đang khởi đầu chậm chạp, nhưng mục tiêu nghề nghiệp hiện tại của tôi là trở thành giáo viên tiếng Anh cho các bạn trẻ. Sống được ổn định với nghề này là giấc mơ thứ nhất.

Giấc mơ thứ hai là tới thành phố Manchester chơi ít nhất một tuần, xem ít nhất một trận của Man United tại Old Trafford. Nếu có điều kiện hơn thì làm một chuyến tàu từ Manchester tới London như bà Rowling lúc nảy ra ý tưởng về bộ truyện Harry Potter. Tạm thế đã, chắc không có đủ tiền cho một giấc mơ lớn hơn đâu.

Đó là hai giấc mơ mà tôi hy vọng sẽ đạt được trước khi bước sang tuổi 40.

Giờ hãy nói về Paul Pogba

5 Replies

Nhờ những thay đổi dưới thời Ole Gunnar Solskjaer, và nhờ cả mấy tháng dài chấn thương nữa, Paul Pogba đã không còn là tâm điểm trong những câu chuyện về Manchester United nữa. Còn nhớ thời điểm mà Ole tiếp quản đội bóng, tất cả mọi thứ đều xoay quanh Pogba: Pogba bất đồng với Mourinho, Pogba bị ngồi dự bị, Pogba lập tức tỏa sáng sau khi Mourinho bị sa thải, Pogba được coi là hạt nhân trong kế hoạch tái thiết của Solskjaer, Pogba lại có một trận đấu kém, làm thế nào để phát huy được giá trị của Pogba, Pogba công khai muốn tới Real Madrid, nên giữ Pogba hay bán sớm cho được giá, vân vân và vân vân. Đến giờ, ở Manchester United có rất nhiều chuyện để người ta xôn xao bàn tán mà không cần phải nhắc đến Pogba.

Nhưng một cầu thủ đặc biệt như Pogba trong một bối cảnh đặc biệt như Man United trong quá trình cải tổ không bao giờ có thể thoát quá xa khỏi sự quan tâm cũng như soi mói của công chúng. Mấy tháng rồi tuy có chút yên ả hơn với Pogba – ví dụ ngoài chuyện bị đồn đã khỏi chấn thương nhưng trốn quay trở lại đội thì công chúng cũng không có nhiều chuyện để nói về anh này – nhưng hình ảnh Pogba bị bắt gặp có mặt trên khán đài sân Etihad xem trận derby thành Manchester lại nhanh chóng dấy lên những câu hỏi, những bàn tán, những thảo luận xung quanh mối quan hệ còn đang lửng lơ của Paul Pogba và Manchester United.

Một trong những câu chuyện được quan tâm nhất là việc đi hay ở của Pogba ở Man United. Xưa giờ vẫn chia làm hai phe: một cho rằng cần giữ Pogba lại bằng mọi giá vì đây là cầu thủ đẳng cấp nhất mà Man United đang có, trong khi phe kia thì cho rằng nên bán quách đi cho chấm dứt mọi sự ồn ào khi mà anh này đã lấp lửng chuyện muốn rời khỏi Man United. Phe nào cũng có cái lý của mình, thành ra cứ tranh cãi không dứt và bất phân thắng bại.

Phản ứng ban đầu của tôi với câu chuyện này là thôi bán sớm đi cho được giá, vì cầu thủ đã không còn tha thiết với đội bóng thì giữ lại cũng chẳng ích gì. Nhưng nếu dẹp bỏ những vấn đề về cảm xúc ra và xét một cách khách quan ở thời điểm hiện tại, tôi nghĩ rằng trước mắt Pogba nên ở lại CLB tới hết mùa giải 2019-2020. Theo tôi, đây là giải pháp sẽ có lợi cho cả đôi bên từ giờ đến hết mùa.

Trước hết là về phía Manchester United. Tôi chưa nghiên cứu kỹ lắm về vấn đề chuyển nhượng, nhưng dường như là các bản hợp đồng lớn thường khó mà xảy ra vào kỳ chuyển nhượng mùa đông. Điều đó cũng không khó hiểu bởi các cầu thủ hàng top thì thường chẳng bao giờ rỗi việc hay dỗi HLV vào giữa mùa bóng cả. Nếu bán Pogba vào tháng 1 tới thì chắc chắn phải đưa về một cái tên khác thay thế, một cầu thủ sáng tạo với vai trò người làm bóng cho tuyến trên. Hiện không có nhiều cái tên khả dĩ có thể đến Man United, may lắm thì có Gareth Bale hay Eriksen, nhưng Eriksen thì vốn đã không mặn mà việc chuyển đến với Man United. Hai cầu thủ này cũng đều đã lớn tuổi, nếu có đến cũng chỉ là giải pháp tình thế khoảng 2 năm là cùng. Các cầu thủ trẻ đang có phong độ tốt thì chẳng có lý do gì đang giữa mùa lại bỏ CLB hiện tại để tự dưng đi bắt đầu một cái gì đó mới ở một nơi chưa phải là hấp dẫn lắm như Man United bây giờ.

Còn về phía Pogba, có lẽ anh này cũng đang vẫn 50-50 với quyết định của mình ở Man United, mà việc có mặt trên khán đài sân Etihad vừa rồi là minh chứng gần nhất. Nhưng kể cả cứ cho là Pogba về cơ bản không còn mặn mà với việc ở lại Man United nữa, thì ra đi vào lúc này liệu có phải là một hành động khôn ngoan?

Nếu thực sự muốn ra đi, thời điểm tốt nhất phải là mùa hè năm ngoái. Nhưng rồi vì nhiều lý do, việc Pogba chuyển đến Real Madrid đã không thành bất chấp sự tha thiết của Zidane. Một trong những lý do được đồn đoán, và có vẻ cũng hợp lý, ấy là ông chủ tịch Perez không muốn có Pogba. Dù chuyện ấy thật giả đến đâu thì chắc chắn một điều là việc Pogba đến với Real không hề dễ dàng như nhiều người tưởng. Nhiều người là trong đó bao gồm cả HLV Zidane, Pogba, cũng như người đại diện ồn ào của cầu thủ này. Mùa hè vừa rồi đã không đến được, ít có lý do nào cho thấy mùa đông này con đường từ Man United đến Real Madrid lại tự nhiên trở nên dễ dàng hơn với Pogba cả. Có lẽ với Juventus cũng vậy thôi.

Bên cạnh khó khăn về con đường ra đi, có một vấn đề nữa Pogba cần phải tính đến, đó là Euro 2020 đã ở ngay trước mắt rồi. Với Pogba thì có thể câu chuyện sẽ không phải là việc phải giữ phong độ để được chọn vào đội tuyển dự Euro bởi trừ phi cầu thủ này bị chấn thương nặng thì ít có khả năng Deschamps phải loại Pogba vì tuyển Pháp cũng không có nhiều lựa chọn có chất lượng đến mức đe dọa được vị trí của Pogba. Thế nhưng, việc giữ phong độ để có một mùa hè chất lượng thì lại tùy thuộc vào Pogba. Kể cả khi chắc một suất ở tuyển Pháp, khả năng tỏa sáng như mùa hè 2018 của Pogba sẽ bị đe dọa đáng kể nếu từ giờ đến lúc đó anh này chơi có vấn đề ở cấp CLB.

Nếu nghĩ về Euro 2020, việc rời khỏi Man United để bắt đầu một cái gì đó mới ở một môi trường mới vào giữa mùa bóng thế này xem chừng không phải một lựa chọn tốt cho Pogba. Hãy nhìn vào ngay hai cầu thủ đẳng cấp thế giới là Hazard và Griezmann đã đến với hai ông lớn ở Tây Ban Nha và đã gặp khó khăn thế nào trong việc hòa nhập với đội bóng mới. Pogba có lẽ sẽ không dễ hòa nhập ở một môi trường mới như Ronaldo ở Juventus đâu. Pogba đã dành nhiều tháng ở nửa đầu mùa giải này ngồi ngoài vì chấn thương, giờ dành nốt nửa sau của mùa giải để hòa nhập với một môi trường mới nghe không được hợp lý cho lắm.

Hơn thế nữa, trở lại Man United bây giờ cũng không phải là một lựa chọn tồi. Mấy tháng rồi Man United phải nói là đã lột xác, từ hàng công cho đến hàng thủ cho đến tuyến giữa, kể cả người ít được trông đợi nhất là Fred thì giờ cũng đã là một Fred hoàn toàn khác. Về một góc độ nào đó cũng có thể hiểu được tâm lý của Pogba khi phải chơi bóng trong một đội bóng thường thường như Man United thời gian vừa qua. Nhưng Man United ngày hôm nay đã có một diện mạo mới, khác hoàn toàn so với một năm trước đây. Dù cho vẫn còn nhiều nghi ngại về việc duy trì phong độ, nhưng ít nhất Man United cũng đã thể hiện là một đội bóng nguy hiểm, một đội bóng ngày càng gắn kết, với những cầu thủ càng chơi càng hay.

Paul Pogba vốn đã là một phần của của tập thể ấy, với những sự ăn ý với các đồng đội như Rashford hay Martial đã nhiều lần được kiểm chứng, thì sự trở lại lần này sau chấn thương hẳn cũng không thể khó khăn hơn việc bắt đầu ở một môi trường mới. Bên cạnh đó là một HLV vẫn luôn ủng hộ và bảo vệ từ đầu tới giờ, cùng một sự ủng hộ không nhỏ từ các CĐV, các cầu thủ cũ của Man United, cũng như giới phân tích.

Mặc dù đằng sau hậu trường có nhiều diễn biến mà người ngoài không rõ, nhưng tôi nghĩ rằng với bối cảnh hiện tại, Paul Pogba sẽ và cũng nên tập trung vào việc trở lại làm một phần quan trọng trong hành trình hồi sinh của Manchester United từ giờ đến hết mùa giải 2019-2020. Hy vọng đó sẽ là một thỏa thuận có lợi cho cả đôi bên.

Manchester United – câu chuyện của tôi

4 Replies

“Tôi đã yêu điên cuồng Manchester United chỉ đơn giản bởi tôi đã mê mẩn Eric Cantona ngay từ những lần xem bóng đầu tiên. Chấm hết. Không có lý do thứ hai.”

Những dòng này tôi đã viết ra hồi hè năm ngoái, sau khi cố gắng tìm hiểu lý do tại sao tôi lại có thể ngủ quên trong trận chung kết World Cup 2018 sau một mùa hè rất say sưa xem bóng. Nhưng thực ra ký ức của tôi về những ngày mới xem bóng cách đây hơn hai thập kỷ thì có chút mơ hồ, bởi ngày ấy tôi mới chừng 10 tuổi.

Những ngày đầu

10 tuổi là lần đầu tôi xem một giải bóng đá lớn – USA 1994, nhưng tôi không nhớ mình thật ra bắt đầu xem bóng từ khi nào, bắt đầu từ giải đó hay trước đó nữa. Đại để là xung quanh quãng đó, giữa những năm 1990, cái thời mà “Dunhill London hân hạnh giới thiệu giải bóng đá ngoại hạng Anh” ấy. Nhưng sớm nhất chắc cũng chỉ tầm năm 1993 thôi, vì chắc chắn là tôi không biết gì về Euro ’92. Tới năm 1996 khi đã biết tự đi mua tờ lịch gấp về Euro ’96, tôi vẫn còn phải chỉ vào cái anh cầm Cúp ở bìa mà hỏi bố tôi đây là ai, và lúc ấy mới biết tới câu chuyện của tuyển Đan Mạch ở Euro ’92. Tôi cũng không nhớ là phải mất bao lâu và như thế nào tôi mới biết là cái anh Peter cầm cúp đó hóa ra lại đang chơi cho Manchester United. Hồi mới xem bóng ban đầu tôi cũng chỉ có khái niệm “các đội bóng”, chứ chẳng biết là các đội tuyển quốc gia với các CLB bóng đá lại là những thứ hoàn toàn khác nhau.

Giữa những ngày xem bóng một cách ngô nghê hồn nhiên ấy, ấn tượng sâu sắc nhất trong tôi là Eric Cantona. Như đã nói ở trên, đó là người đầu tiên, có lẽ cũng là người quan trọng nhất, đã dẫn đường cho tôi trở thành fan của Manchester United. Tôi không thể phân tích được nhiều về Cantona như là một cầu thủ hay như là một con người nói chung vì khi xem anh chơi bóng tôi chưa hiểu nhiều về bóng đá, lại càng không quan tâm tới những chuyện bên ngoài sân cỏ, và ngày trước thông tin cũng không có nhiều.

Nhưng cái đó cũng không quá quan trọng, vì tới giờ tôi vẫn nhớ cái cảm giác khi xem anh chơi bóng, cảm nhận được từ đó một nguồn năng lượng, một niềm kiêu hãnh dường như không bao giờ cạn. Ngày đó, khái niệm “thần tượng” chưa phổ biến như bây giờ, nhưng tôi đã nhìn Cantona như một cái gì đó kỳ vĩ, lớn lao, hơn cả là một cầu thủ bóng đá. Sau Cantona, tôi vẫn hâm mộ nhiều cầu thủ khác, nhưng chưa có ai có sức truyền cảm mạnh mẽ tới tôi như Cantona cả.

Nếu nghĩ về những ngày đầu tiên tôi biết tới Manchester United, thì có thể nói lòng hâm mộ của tôi cũng chỉ gói gọn ở Cantona mà thôi. Tháng 05/1997, khi Cantona giải nghệ, ấy mới là lúc tôi thực sự bắt đầu nhìn Manchester United ở những khía cạnh khác.

Mùa giải 1998-1999

Nếu không vì Cantona thì có lẽ tôi cũng không quan tâm tới Manchester United (hay là đội tuyển Pháp ở một chừng mực nào đó). Nhưng nếu không có mùa giải 1998-1999 thì tôi cũng không chắc mình sẽ làm fan của Manchester United trong bao lâu. Tôi may mắn đã được sống hết lòng hết sức với Man United mùa giải đó, mùa giải đầu tiên mà tôi đã bắt đầu ghi chép chi tiết về từng trận đấu, thu thập từng mảnh thông tin, từng bài báo, từng bức ảnh của từng cầu thủ trong đội bóng, thuộc lòng tất cả những ngày sinh nhật hay năm sinh của các cầu thủ mà tôi biết, bắt đầu viết những phân tích bóng đá đầu tiên trong đời, tự mình làm những thống kê vào cuối mùa giải, làm một quyển scrapbook riêng cho mùa giải năm đó (đến giờ vẫn chưa hoàn thành vì vẫn còn trang trắng và năm nay kỷ niệm 20 năm mùa giải huyền thoại ấy đã có khá nhiều bài viết mới, cùng những hồi tưởng của các cầu thủ mà tôi mới tạm thu thập nhưng chưa đưa được vào hết).

Thật ra các mùa giải sau tôi cũng không ghi chép được chi tiết như mùa giải ấy, giờ thì lại càng không vì dữ liệu thô đã quá sẵn và mối quan tâm của tôi với Man United cũng đang đi vào những tầng sâu hơn với những câu chuyện bên dưới chứ không chỉ còn là việc ai đã ghi bàn cho Man United vào phút nào ở trận nào nữa. Nhưng mùa giải 1998-1999 đã vĩnh viễn biến tôi trở thành một CĐV của Manchester United suốt đời.

Những năm đầu những năm 2000

Năm 1999 là một đỉnh cao chói lọi trong lịch sử Manchester United. Nhưng khi đang ngây ngất trên đỉnh cao, người ta ít khi chuẩn bị tinh thần đi xuống, nhất là khi hai mùa giải sau đó Man United vẫn tiếp tục vô địch ngoại hạng dễ như ăn cháo. Mối quan tâm của tôi khi ấy chỉ còn là cúp C1 vì ngay sau năm 1999, chiếc cúp đã tuột khỏi tay và Man United thậm chí còn không đi được tới trận cuối cùng. Người ta bắt đầu xôn xao, cà khịa chuyện năm 1999 chỉ là “ăn may” (cho tới tận bây giờ!) Một năm thất bại, hai năm thất bại, rồi lại tiếp tục thất bại.

Giống như một người có được thành công quá sớm từ khi còn trẻ sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong việc đối diện với thất bại vốn không bao giờ tránh được trên đường đời, tôi đã được trải nghiệm đỉnh cao của đội bóng quá sớm khi còn quá trẻ, để rồi gục ngã vì những thất bại liên tiếp sau đó. Tôi vẫn nhớ như in cái đêm mà Man United đã thua AC Milan tại vòng knock-out ở Champions League năm 2005, tôi đã thấy rất đau, và nó như một giọt nước tràn ly đã khiến tôi bỏ cuộc. Tôi quyết định dừng xem Manchester United.

Manchester United có lẽ chiếm tới 80-90% trong mối quan tâm của tôi dành cho bóng đá. Bởi vậy, ký ức của tôi về giai đoạn mà tôi đã dừng xem Man United lại trở nên mơ hồ. Nhưng tôi nhớ năm 2006 tôi vẫn còn xem World Cup bởi tôi vẫn nhớ đã viết một bài dài sau khi Đức bị loại, còn gửi cho một tờ báo thể thao để rồi họ đăng lên một bản cắt gọn chỉnh sửa mà tôi không thích, nó khiến tôi vô cùng tức giận và từ đó trở đi không bao giờ mảy may nghĩ tới chuyện viết bài cho một tờ báo thể thao nào nữa.

Có lẽ năm đó cũng là năm tôi đã quyết định bắt đầu cổ vũ cho tuyển Đức, một đội bóng vô cùng thực dụng, như một cách để lấp đi nỗi đau thất bại ở Man United. Dĩ nhiên với một tình cảm vụ lợi thiếu chân thành như thế thì tôi cũng chỉ đứng trong hàng ngũ fan rởm của tuyển Đức mà thôi, dù là hè năm ngoái tôi cũng có cổ vũ họ nhiệt tình và đây là đội bóng duy nhất mà tôi có một chiếc áo đấu 😀 .

Mùa hè 2008

Tôi chắc tới 90% là tôi đã ngừng xem Manchester United kể từ sau trận thua AC Milan tại Champions League năm 2005, và tôi chắc 100% là sau đó có những năm tôi đã bỏ hẳn bóng đá ra khỏi cuộc đời mình, bỏ xem kể cả các giải lớn như World Cup 2010, Euro 2012, World Cup 2014, Euro 2016, thậm chí không còn đọc tin tức, không mảy may quan tâm ai vô địch, không cần biết Manchester United sống chết ra làm sao, dù cũng có biết một vài chuyện như việc Beckham chuyển tới Real Madrid hay Solskjaer treo giày.

Giữa những năm tháng ấy, không hiểu thế nào mà số phận lại đẩy tôi trở lại với Manchester United và bóng đá vào đúng mùa hè năm 2008, năm mà chúng tôi có chiếc cúp vô địch Champions League lần thứ hai dưới thời Sir Alex Ferguson, và cũng mới chỉ là chiếc cúp C1 thứ ba trong lịch sử CLB, tính tới tận thời điểm này.

Đó là một đêm hè ở Huế. Tôi khi ấy đang vác ba lô một mình lang thang ở mấy tỉnh miền Trung để thanh lọc đầu óc sau khi rời bỏ công việc đầu tiên mình làm sau khi tốt nghiệp đại học. Như đã kể ở một entry khác, run rủi thế nào tôi lại gặp một người bạn học cũ ở đây và nhân dịp tình yêu một thời Manchester United rốt cục đã lại vào được đến trận chung kết Champions League, lần đầu tiên kể từ cái năm 1999 thần thánh ấy, nửa đêm nửa hôm tôi đã theo chân cậu bạn ra quán coi trận chung kết ấy. Chắc cả đời này tôi cũng không bao giờ quên được cú sút hỏng của John Terry bên phía Chelsea hôm đó. Lại một lần nữa Manchester United bắt tôi phải đi tới cận kề cái chết rồi đột ngột lôi tôi trở lại với một hiện thực như mơ.

Đêm hè đầy cảm xúc năm 2008 ấy đã không mang tôi trở lại với Manchester United, tôi vẫn tiếp tục một cuộc sống không bóng đá trong cả một thập kỷ sau đó. Nhưng mỗi lần nhìn lại, tôi lại thấy một cảm xúc khó tả khi số phận đã sắp đặt cho tôi được chứng kiến cái đêm quan trọng của Man United ở Luzhniki năm ấy.

Sau trận chung kết ấy, thực ra tôi đã xem Euro 2008, nhưng sau này tôi thậm chí không còn nhớ mình đã xem giải đấu ấy. Chỉ tới khi một lần đọc lại những bài viết cũ, có lẽ là khi chuẩn bị viết bài “Bóng đá và tôi, sau 10 năm“, tôi mới dần dần hồi tưởng lại một vài ký ức về kỳ Euro năm đó. Từ năm 2008 tới 2018, bóng đá trong tôi là một khoảng trắng, Manchester United cũng chỉ còn là một ký ức.

2018-2019

Tôi không biết ngày xưa mình đã đến với bóng đá trước hay với Manchester United trước, nhưng năm 2018 tôi đã trở lại với bóng đá trước, sau đó mới là trở lại với Manchester United.

Sau một mùa hè say sưa với World Cup 2018, phải tới tận giữa tháng 12/2018 tôi mới bắt đầu xem United trở lại. Ngày 16/12/2018, Man United gặp Liverpool tại sân Anfield. Thua 3-1. Nói chung thua thì cũng không phải vấn đề lớn. Tôi khi ấy cũng đã lơ mơ biết Man United đã tụt dốc rất nhiều, thậm chí có năm đã không còn được chơi ở cúp C1. Nhưng phải chứng kiến một Man United vô hồn, sợ hãi, lúng túng không biết làm gì với quả bóng, tôi vẫn cảm thấy rất bất ngờ. Đúng là thời gian đã qua đi, biết là không ai có thể ở mãi trên đỉnh cao, và dù đã bỏ theo dõi Man United trong rất nhiều năm, tôi vẫn cảm thấy đau lòng khi phải chứng kiến một Man United thảm hại đến như thế.

Nhưng tôi chưa kịp nghĩ gì nhiều thì Mourinho đã được tiễn bước ra đi và Ole xuất hiện trong sự bất ngờ của hầu hết tất cả mọi người. Rồi các câu chuyện còn chưa kịp râm ran thì Man United đã lột xác trong một đêm để trở thành một hình ảnh rất khác tại Cardiff chỉ vài ngày sau đó. Từ đó đến giờ lại đã gần một năm trôi qua, sau thời gian trăng mật ngọt ngào với Ole lại là thác ghềnh khắc nghiệt của bóng đá đỉnh cao.

Khi tôi trở lại lần này, Manchester United đã khác rất nhiều so với một Man United tôi đã từng biết và đã từng yêu. Nhưng bản thân tôi giờ đây cũng đã khác nhiều so với tôi của cái thời xem bóng còn rất ngây thơ và căm ghét thất bại. Sau khi phải tự mình học cách đối diện và vượt qua thất bại trong cuộc đời của chính mình, tôi giờ đây đã trở thành một CĐV cứng cáp hơn. Cảm xúc lên xuống cùng Man United thì vẫn có, nhưng tôi thấy mình sáng suốt hơn khi nhìn vào những câu chuyện xoay quanh đội bóng, đặc biệt là khi giờ đây tôi có thể tiếp cận với nhiều nguồn thông tin và nhiều ý kiến phân tích hơn.

Hiện các trang mạng tôi thường đọc gồm có Manchester Evening News, manutd.com, goal.com, fourfourtwo, These Football Times, trang bóng đá của skysports, hay mới đây nhất là thebusbybabe. Tôi không hâm mộ các trang tiếng Việt lắm, nhưng vẫn đọc TT&VH, trang thể thao của soha, và bongda24h. Ngoài ra, tôi cũng đang túc tắc đọc cuốn The Manager: Inside the Minds of Football’s Leaders của Mike Carson, khá thú vị dù hơi cũ (xuất bản năm 2013).

Đã có một thời gian dài tôi thấy mình tự định nghĩa bản thân trên các mạng xã hội là một người “thích cái đẹp, ưa viết lách, và yêu Manchester United suốt đời”. Có lẽ tới giờ, tôi cũng vẫn chỉ là một người đơn giản như vậy thôi.

Tâm thế nào tiếp Tottenham?

3 Replies

Cửa dưới là đương nhiên. Thậm chí một trận thua là hoàn toàn được dự báo trước. Với cá nhân tôi, nếu có thua 0-5 tôi cũng sẽ không lấy làm ngạc nhiên. Hàng tiền vệ chấn thương tan nát, các cầu thủ thay thế đều non nớt, và huấn luyện viên thì cũng non tay, thể hiện rõ nhất ở việc buộc Perreira phải chơi ở vị trí tiền vệ phòng ngự những hai trận liền trong khi trận đầu tiên đã là thảm họa chưa từng có. (Quả thực là tội cho Perreira.)

Thế nhưng cuộc sống vẫn tiếp diễn. Ta không thể bảo hãy hoãn giải Ngoại hạng lại, chờ cho tới khi các cầu thủ trụ cột của Man United trở lại rồi đá tiếp được. Mất người là một phần của cuộc chơi. Dù sứt mẻ thế nào, tinh thần xuống thấp đến đâu thì ngày mai vẫn phải ra trận chiến đấu tiếp. Tương lai không những sẽ đến, mà còn đang đến nhanh hơn. Một tuần ba trận, tăng dần về độ khó. Trận dễ nhất thì đã chơi, và đã hòa.

Ở tình cảnh này, tốt nhất là phải chơi như không còn gì để mất. Cùng lắm thì thua chứ gì, nhưng phải chơi thế nào cho đỡ mất mặt! Trước hết là phải bình tĩnh lại. Dĩ nhiên là sức ép đang tăng lên và mọi người đều có thể cảm nhận được điều đó. Ole đã bắt đầu cáu khi lần đầu tiên gọi những tin đồn là những lời dối trá trắng trợn (‘blatant lies’). Martial cũng đã phải tự lên dây cót tinh thần cho mình. Còn lại đều khá yên ắng trên mạng xã hội, coi như là một dấu hiệu tốt cho việc tập trung tập luyện và chuẩn bị cho trận đấu ngày mai.

Người chịu sức ép lớn nhất đương nhiên là Solskjaer, và không như các cầu thủ có thể từ chối tiếp xúc báo chí, truyền thông, thậm chí không theo dõi mạng xã hội, Solskjaer vẫn phải thường xuyên trả lời phỏng vấn và đối diện với tất cả các chỉ trích. Những gì anh nói ra mọi người có vẻ đã bắt đầu thấy nhàm tai, nào là vẫn đang có những tiến bộ tích cực, văn hóa bên ngoài sân đấu đã thay đổi, CLB có tầm nhìn rõ ràng và vẫn đang đi đúng hướng, chỉ là hơi chậm và các kết quả thì không cho thấy được những điều đó. Tôi thì nghĩ là anh ấy đang trả lời thành thực, có vậy thôi. Sự thực nó nhàm chán thì biết làm sao để cho nó kịch tính lên được. Chẳng qua chúng ta đã từ lâu sống trong một thế giới thèm khát tin giật gân nên cảm thấy bức bối khi phải đối diện với một thực tế là không phải sáng nào ngủ dậy cũng nhận được tin sét đánh kiểu như Mourinho đã trở lại.

Sở dĩ Solskjaer đang nhận được sự ủng hộ từ một số cổ động viên không nhỏ, trong đó có tôi, là bởi chúng tôi cảm nhận được những thay đổi ở Man United trùng với những gì mà anh nói ra. Không cần đọc hay nghe các bài trả lời phỏng vấn của Solskjaer thì chúng tôi cũng có những cảm nhận tương tự như thế. Ở đây tôi nói là ‘chúng tôi’ là dựa trên cảm nhận của cá nhân tôi và những comment mà tôi đọc được trên các trang mạng cũng như một số mạng xã hội.

Nhắc tới Solskjaer là bởi anh là người đang chịu chỉ trích nhiều nhất, đặc biệt là sau những lần bài binh bố trận không hiệu quả khi mất người. Nhưng ở thời điểm này, kêu gào đuổi việc Ole cũng chẳng ích gì. Với hai trận quan trọng ở trước mặt – gặp Tottenham và Man City – chẳng ông chủ nào điên mà đi đuổi việc Ole, kể cả khi ngày mai có thua nát trước Tottenham đi chăng nữa. Ít nhất cũng phải đá xong với Man City thì mới nói chuyện tiếp được. Ở góc độ của một CĐV, giờ kêu gào đuổi việc Ole chỉ góp phần làm tăng sức ép cho cả các cầu thủ và BHL trong hai trận đấu tới mà thôi.

Quan điểm của tôi thì nên giữ Ole lại tới hết mùa giải rồi mới tính tiếp câu chuyện của Ole. Ai cũng biết với tình trạng bết bát của Man United như hiện nay thì không thể giải quyết một sớm một chiều được, ấy thế mà vẫn cứ muốn phải một phát ăn ngay, top 4 ngay, danh hiệu này nọ ngay. Mọi người đã quên mất câu chuyện của Mourinho ở Man United rồi sao?? Một phát ăn ngay đấy. Danh hiệu này nọ ngay đấy. Rồi sau đó thì sao?

Hiện giờ đang có những so sánh về điểm số của MU khi Mourinho bị sa thải, 26 điểm sau 17 trận, và điểm số của MU lúc này, 18 điểm sau 14 trận, nghĩa là phải thắng liền 3 trận tới đây thì MU mới vượt được con số được xem là đáng thất vọng của Mourinho dẫn tới việc ông bị sa thải ngay trước Giáng sinh. Nhưng Mourinho đâu phải bị sa thải chỉ vì những con số đó!! Một lý do quan trọng dẫn tới việc Mourinho phải ra đi là vì phòng thay đồ lúc ấy đã náo loạn, thầy trò công khai chỉ trích lẫn nhau, tin đồn bè phái này nọ. Người ủng hộ Mourinho thì cho rằng đó là do các cầu thủ láo, nhưng ổn định phòng thay đồ chính là một phần công việc của HLV.

Đây chính là điểm khác biệt giữa kết quả công việc của Mourinho tại Man United thời điểm này năm ngoái và của Ole ở thời điểm hiện tại. Có còn cầu thủ đang cảm thấy bất mãn hay không hài lòng không? Có. Pogba và Matic vẫn công khai muốn ra đi. Chong và Gomes vẫn đang cân nhắc chuyện hợp đồng. Lukaku thì đã ra đi và thoải mái chia sẻ về những ấm ức không được trọng dụng. Nhưng không có ai đang làm loạn phòng thay đồ cả.

Vốn không định nói nhiều về Mourinho, nhưng giờ đây nhìn vào những kết quả tích cực ban đầu mà Mourinho có được tại Tottenham, nhiều CĐV của Man United dường như lại mất đi sự tỉnh táo, cứ như thể là Mourinho bị sa thải là oan ức lắm, rằng thì là mà chúng ta (Man United) không đủ tốt nên không thể chung một nhà với một tài năng kiệt xuất như là Mourinho.

Vậy để tôi nhắc lại cho các bạn một sự thật thế này: Man United là điểm dừng chân thất bại nhất của Mourinho trong sự nghiệp lẫy lừng của ông. Tại sao đột nhiên “người đặc biệt” lại trở thành “người khiêm nhường”? Đó là bởi ông ấy hiểu rõ những thất bại của mình tại Man United, nhất là khi có 11 tháng để mà nghiền ngẫm. Tại sao lại 11 tháng? Không phải ông ấy chủ định nghỉ dài như thế, mà bởi trước khi Levy tìm đến, ông ấy chỉ nhận được những lời đề nghị từ những CLB nhỏ mà thôi. Một con người kiêu hãnh như Mourinho không thể chấp nhận những lời đề nghị như thế được, dù phải ngồi ngoài cuộc chơi là một cảm giác rất khó chịu với ông. Có thể so sánh nét mặt của Mourinho khi đi làm bình luận viên so với nét mặt hạnh phúc khi có được công việc ở Tottenham để thấy được điều đó.

Mourinho vẫn là một con người thông minh và có tài, nhưng với Man United thì ông ấy đã là quá khứ. Hiện tại của ông ấy đang tốt đẹp nên dĩ nhiên có thể nhìn lại quãng thời gian ở Old Trafford mà thanh thản nói rằng tôi đã từng hạnh phúc ở đó. Như đã nói, Mourinho là người thông minh, và như chính ông đã chia sẻ, ông ấy đã có những sai lầm và đã học được cho mình điều gì đó từ những sai lầm. Manchester United chính là cú ngã đau nhất và cũng chính là nơi đã biến “người đặc biệt” trở thành một con người khiêm tốn và hòa nhã hơn như hiện nay.

Nếu Mourinho là một quá khứ thì Pochettino lại là một ảo mộng tương lai. Không chỉ các fan của Man United mà nhiều người đã từ lâu mường tượng ra một sự kết hợp hoàn hảo giữa Man United với Poch và một cái kết viên mãn cho cả hai bên: Man United trở lại thành một ông lớn, và đổi lại, Man United cũng cho Poch cái mà ông không có được với Tottenham, đó là các danh hiệu. Giấc mơ này đã bắt đầu được nhen lên ít nhất là từ năm ngoái, và đặc biệt xôn xao khi mối quan hệ của Man United với Mourinho bắt đầu bế tắc còn Poch úp mở chuyện rời khỏi Tottenham.

Chẳng biết sự thực đằng sau là hai bên đã từng muốn đến với nhau như thế nào, chỉ biết là Man United sau đó đã bị quyến rũ bởi Ole Gunnar Solskjaer, không phải chỉ bởi chuỗi trận ra quân ấn tượng mà còn vì con đường dài hạn, một tầm nhìn mà anh đã vẽ ra cho Man United bất chấp việc mình có thể chỉ ở đây vài tháng trong vai trò của một HLV tạm quyền. Cái đó, người ta gọi là tình yêu. Tình yêu đó không phải do sét đánh hay tài năng mà tạo ra được.

Dĩ nhiên, như mọi tình yêu khác, tình yêu này cũng phải đối diện với thực tế khốc liệt của cơm áo gạo tiền, của mỗi ba điểm trong mỗi trận đấu. Nhưng thực tế ấy cũng không chỉ gói gọn ở các con số. Nếu Mourinho bị sa thải ở Man United không chỉ bởi kết quả nghèo nàn mà còn bởi bầu không khí ngột ngạt trong phòng thay đồ, thì cũng có thể nói về điều tương tự với Pochettino ở Tottenham, chỉ là khác nhau về mức độ.

Một bài tổng kết về những mùa giải của Poch ở Spurs đã chỉ ra rằng thật lạ là ở mùa giải cuối cùng (nghĩa là mùa năm ngoái, không tính nửa mùa năm nay), khi bắt đầu có những bất ổn trong tâm lý của đội bóng thì lại cũng là lúc Poch và Spurs đến được gần nhất với các danh hiệu, chính là việc có mặt ở trận chung kết Champions League. Nhưng mùa giải năm nay, các bất ổn đó đang kéo đội bóng đi xuống và Poch rốt cục đã phải ra đi.

Dĩ nhiên Poch cũng là người có tài và ai cũng tin là anh này sẽ sớm tìm được việc ở một đội bóng đẳng cấp thôi. Nhưng liên quan đến Man United, giữa cái giấc mộng muốn kết đôi với Poch, trước hết hãy đọc bài viết này: “Wherever Mauricio Pochettino ends up, the problems he faced at Tottenham will be the same“. Những vấn đề mà bài viết này đề cập đến chính là những bất ổn bắt đầu nhen nhóm lên ở Tottenham sau nhiều mùa giải ở rất gần vinh quang nhưng lại chưa bao giờ chạm đến được. Các cầu thủ trụ cột bắt đầu rục rịch ra đi. Bản thân Poch cũng vậy. Tinh thần không đi xuống mới là lạ.

Nhưng bài viết này cũng chỉ ra rằng phòng thay đồ của Tottenham so với các đội khác như Man United, Arsenal, hay Bayern Munich thì phải nói là còn khá hiền lành. Mà như đã nói, giữ yên được phòng thay đồ cũng là một công việc quan trọng của HLV, chỉ là người ta thường quên nó đi cho tới khi nó trở thành một vấn đề. Cũng giống như xu hướng tôn vinh những anh hùng chiến đấu trong chiến tranh nhiều hơn là những người làm những công việc lặng lẽ hơn để không cho chiến tranh có cơ hội xảy ra.

Công việc lặng lẽ hơn đó Solskjaer và đội ngũ của mình tới thời điểm này đang làm tốt. Thay Solskjaer ở thời điểm này mới chính là gây nên sự bất ổn và xáo trộn lớn trong phòng thay đồ của Man United. Một năm qua, CLB đã có một tầm nhìn rõ ràng (rõ ràng đến nỗi người ta cảm thấy nhàm tai mỗi khi nghe nhắc đến nó), đã có những bước đi chiến lược rõ ràng (mua cầu thủ mới, dọn dẹp bớt đội hình cũ, nhiều cơ hội hơn cho các cầu thủ trẻ ở Học viện), và một vài tín hiệu tích cực trên sân (sự ăn ý giữa một số cầu thủ như bộ ba tấn công hiện nay, sự tiến bộ của cặp Scott – Fred, vai trò lãnh đạo của Maguire). Giờ đây khi tất cả đang cùng nhìn về một hướng, đột nhiên lại thay tướng, thế có phải là đảo lộn hết mọi giá trị hay không?

Bởi vậy, tâm thế của tôi là một CĐV trước cuộc đối đầu trước Tottenham ngày mai là bình tĩnh chờ xem mọi chuyện sẽ tiếp diễn thế nào. Hai trận vừa rồi hòa nhưng tinh thần của các cầu thủ đã có những cải thiện. Ở trận gặp Aston Villa các cầu thủ đã chạy chỗ và tranh bóng tích cực hơn so với trận gặp Sheffield United. Cảm nhận tới thời điểm này là họ cũng chưa tới mức đánh mất tinh thần, vì vậy cũng chưa phải đã mất tất cả. Trong những thời điểm khó khăn, điều quan trọng nhất là không bao giờ bỏ cuộc.

Sau tất cả những điên rồ, ta lại đi Kazakhstan!

	norah on 1.4.2020 – Giữa những ng…
	norah on 28.3.2020 – Giữa những n…
	norah on Những năm 30 tuổi (P1)
	norah on Giờ hãy nói về Paul Pogba
	HA on Giờ hãy nói về Paul Pogba